Texnologiyanın sürətli inkişafı ilə bir çox iş ya avtomatlaşdırılmış, ya da köhnəlmişdir. Mütəxəssislər yaxın on il ərzində mövcud işlərin ən azı üçdə ikisinin süni intellekt tərəfindən edilə biləcəyini açıqlayıblar. 300 milyon insanı işsiz qoyacaq süni intellekt hansı sektorlara təsir edəcək?
1956-cı ildə istehsal edilən və bu gün daha populyar olan süni intellekt insanların öz vəzifələrini eyni keyfiyyətlə yerinə yetirmə qabiliyyəti ilə tanınır.
AZXEBER.COM xəbər verir ki, "Goldman Sachs” süni intellektin nə qədər irəlilədiyini açıqlayan hesabat dərc edib. Hesabatda deyilir ki, süni intellekt dünyada iş yerlərinin dörddə birinin yox olmasına səbəb ola bilər.
Hesabatda 300 milyon iş yerini əvəz edə biləcəyi deyilən süni intellektin yeni iş yerlərinin də yaranmasına səbəb olacağı vurğulanıb.
Bəs gələcəkdə hansı peşələr lazımlı olacaq?
Bildirilib ki, süni intellektin təsirinə məruz qalacaq iş yerlərinin 46%-i inzibati, 44%-i hüquqi, 6%- tikinti, 4%- isə texniki xidmət və təmir sektorundadır.
Süni intellektin yaratdığı problemlər, xüsusən də müəllif hüquqları ilə bağlı problemlər rəssamları və dizaynerləri çoxdan narahat edirdi.
Oksford Universitetində gələcək peşələr üzrə ixtisaslaşmış Karl Benedikt Frey məhsuldar süni intellekt sayəsində nə qədər peşənin yox olacağını bilmək çətin olduğunu söyləyib.
Süni intellektlə maaşların azalacağını xatırladan Frey ChatGPT ilə jurnalistlərin maaşlarının azalma təhlükəsinin olduğunu ifadə edib.
Oksford Universitetinin araşdırmasına görə, yaxın 10 ildə bir çox iş avtomatik olacaq və onları idarə etmək üçün işçiyə ehtiyac olmayacaq. Həmin işlər bunlardır:
Robot mühəndisliyi:
Elmi fantastika filmlərində izlədiyimiz robot texnologiyası indi bir çox ölçülərdə reallığa çevrilib. Daha çox inkişaf potensialına malik robot texnologiyası bir çox sektorda aktiv şəkildə istifadə olunur. Məsələn, istehsal xətlərinin başında robotları görmək artıq təəccüblü deyil. Əməliyyat zamanı istifadəyə verilən cərrahi yardım robotları səhiyyə sektorunda fərq yaradır.
Robototexnika Mühəndisi müvafiq proqram təminatını hazırlayaraq robotlar üçün tapşırıqları müəyyənləşdirir və bu tapşırıqların necə yerinə yetirilməsinə dair lazımi əmrləri və koordinasiyanı təşkil edir. Robot mühəndisi olmaq üçün siz riyaziyyat və elm sahələrində bacarıqlı olmalı, həmçinin proqram təminatı, kompüterlər və alqoritmlər sahəsində özünüzü təkmilləşdirməlisiniz.
Proqram təminatı və tətbiqi tətbiqçi:
Bu gün proqram təminatının gücü demək olar ki, hər bir sənayedə istifadə olunur. Şirkətlərə lazımi dəstəyi verərək texnologiya ilə qarışan həllər istehsal edən proqram və proqram tərtibatçıları gələcəkdə də populyarlığını qoruyacaq peşələr arasındadır.
Oyun inşaatçısı:
Əgər siz oyun sənayesini yaxından izləyən və oyun oynayan birisinizsə, beş il kimi qısa müddət ərzində belə nə qədər ciddi irəliləyiş əldə olunduğunu asanlıqla müşahidə edə bilərsiniz. Texnologiyanın günü-gündən inkişaf etdiyi və internetə sərf olunan vaxtın uzandığı bu günlərdə oyun sənayesi çox sürətlə inkişaf edir. Oyunların infrastrukturları daim yenilənir və inkişaf etdirilərkən, effektlərdə və vizuallarda böyük təkmilləşdirmələr edilir.
Sənaye nə qədər genişlənirsə, bir o qədər də yeni oyun tərtibatçılarına ehtiyac duyur.
Rəqəmsal marketinq ekspertizası:
Texnologiyanın inkişaf sürəti ilə rəqəmsal marketinq günü-gündən daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Son bir ildə bütün dünyada yaşanan pandemiya prosesi rəqəmsal inkişafların nə kimi rahatlıqlar yarada biləcəyini bir daha göstərdi. Bu dövrdə şirkətlər rəqəmsal dünyanın nə edə biləcəyini və öz rəqəmsal infrastrukturlarındakı çatışmazlıqları dərk edərək rəqəmsal inkişaflara diqqət yetirdilər.
Bir çox sektorların uzaqdan işləmə qaydasına keçdiyi, onlayn alış-verişin ən yüksək məlumat səviyyəsinə çatdığı və hətta sosiallaşma, təhsil və idman kimi fəaliyyətlərin rəqəmsal kanallar vasitəsilə həyata keçirilə biləcəyi bu gün rəqəmsal marketinq mütəxəssislərinə ehtiyac da artır.
Rəqəmsal marketinq mütəxəssisi olmaq üçün rəqəmsal tendensiyaları yaxından izləmək, sosial media platformalarını yaxşı bilmək, SEO, Google Analytics-də özünü təkmilləşdirmək və rəqəmsal marketinq trendləri yaratmaq lazımdır.
Bu peşələr isə son 10 ildə dünyadan silinəcək peşələrdir:
-Səyahət məsləhətçiləri
-Kassirlər
-Satıcılar
-Ofisiant
-Poçtalyon
-Bank işçisi
-Tekstil işçisi
-Operatorlar.
Ayşən Mirzəyeva
