Azərbaycan Mərkəzi Bankı (AMB) 25 iyul 2012-ci il tarixli qərarı ilə fəaliyyətdə olan bankların məcmu kapitalının, habelə yeni yaradılan banklar üçün nizamnamə kapitalının minimum miqdarı 50 milyon manatadək artırıb.
Məcmu kapitalın minimum miqdarı üzrə yeni normativ 01 yanvar 2014-cü ildən qüvvəyə minir. Qeyd edək ki, hazırkı qaydalara görə, bankların nizamnamə kapitalına qoyulan tələb 10 milyon manatdır. Bununla AMB-ı kapitallaşma tələbini birdən-birə 5 dəfə artırmış olur.Ekspertlər təqribən 10-dan çox bankın bağlanacağını ehtimal edirlər. Çünki hazırda mövcud olan 43 bankın yalnız 14-nün məcmu kapitalı 50 milyon manat civarındadır. Bir il ərzində isə digər bankların hamısının bu həddə çatacağı şübhə doğrur. Ona görə ki, hazırda Azərbaycanda mövcud olan bankların ən böyük problemli kapitallaşma ilə bağlıdır. Əksəriyyətinin xarici maliyyə mənbələrinə çıxışları, demək olar ki, yoxdur.
İndi AMB sərt islahatları kommersiya banklarının kapitallaşma problemini həll edə bilib-bilməyəcəyi sual doğrur. Maliyyəçi-ekspert Zaur Əhmədov hesab edir ki, AMB son qərarı banklara etibarlılığı artırmaq üçündür. Bunu monopoliyaşma, daha böyük kapital sahiblərinin əlində təmərküzləşməsi kimi təqdim etsələr də, digər tərəfdən depozit qoyuluşunda daha etibarlı addım hesab etmək olar. Çünki kiçik kaptala sahib olan bankların kredit portfeli böyüdükcə, problemli kreditlər arta, depozitlərə təhlükə yarna bilər».Z.Əhmədov düşünür ki, hazırda fəaliyyət göstərən bankların 30-40 faiz çıxdaş olmalıdır: «2014-cü ilə qədər lazımı vəsaitləri cəlb etməyi bacarmayan banklar sıradan çıxacaq. Maliyyə vəsaitinin azlığı onlar üçün böyük sıxıntı yaşadacaq. Ola bilsin ki, 10-15 faizi fəaliyyətini dayandırmalı olacaq. Çünki 50 milyonluq məcmu kapital bankların etibarlılığına zəmanət verirsə, eyni zamanda həmin maliyyə tapmaq asan olmayacaq. Ona görə də, banklar ictimaiyyətə daha çox açılmaqda maraqlı olacaqlar. Yəni kapitalalşmanı artırmaq üçün səhmlərini bazara çıxara bilərlər ki, bu da səhm bazarının inkişafına təkan verə bilər. Ola lisin ki, bir il ərzində müəyyən çətinliklər yaransın. Bir sıözlə, bu gün banklar həmin vəsaitləri hansı yolla əldə edəcəklərsə, bu, gələcək bazarın mənzərəsini əks etdirəcək. Əgər banklar səhmdarları cəlb etmək üçün düzgün strategiya qura bilsələr, problemi çox asanlıqla həll etmiş olarlar. Həmçinin, kredit bazarındakı yüksək faizlər də aşağı düşəcək».
Maliyyəçi-ekspert bildirir ki, əslində, bazarda çox bankların olması daha münasibdir. Bu, sözügedən sektorda rəqabətliliyi artırır: «Lakin Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bəzi banklar müştəri hesabları yoxdur, şirkətlərin kassa rolunu oynayır. Onların apardığı pul köçürmələrində də qeyri-şəffaflıq mövcuddur.
