Uşaqlarımızın uğurlarını necə artıraq? - Valideynlər üçün 9 önəmli ADDIIM

Uşaqlarımızın uğurlarını necə artıraq? - Valideynlər üçün 9 önəmli ADDIIM
SOSİAL
16:01 28.09.2022
553

21-ci əsrin bacarıqları çərçivəsində insanın düşüncə, hiss və davranışlarını idarə etmə bacarığını göstərən "sosial-emosional bacarıqlar”ın əhəmiyyəti getdikcə daha çox ön plana çıxır. Hamımız uşaqlarımızın sağlam, xoşbəxt olmasını və daim uğur qazanaraq, gələcəkdə yaxşı karyera qurmasını istəyirik.

Övladlarımız dünyaya gəldiyi andan onların xoşbəxt olması üçün çalışır və bunun üçün hər zaman ciddi səy göstəririk. Bu səyi davam etdirərkən unutmamalıyıq ki, uşaqlarımızın sağlam, xoşbəxt və həyatda uğurlu fərdlər olması üçün fiziki sağlamlıq qədər sosial-emosional inkişafı da vacibdir.

Övladınızın erkən yaşda inkişaf etdirdiyi sosial-emosional bacarıqlarının gələcəkdə onların akademik uğurlarına, münasibətlərinə və hətta peşəkar həyatına güclü təsir göstərdiyini inkar etmək olmaz. Bu bacarıqlara sahib uşaq gələcəkdə cəmiyyət üçün xoşbəxt və ahəngdar bir şəxsiyyət olacaqdır.

Uşaqlar 4 yaşında tam sosiallaşmağa başlayırlar. Ailələrində qazandıqları sosial bacarıqlar, bağça və məktəbdəki təhsili onun həmyaşıdları ilə münasibətdə özünü göstərməyə başlayır. Uşaqların ibtidai sinifə qədər olan müddətdə uşaq bağçasına göndərilməsi onun cəmiyyətdə sosiallaşmasının daha tez başlamasını və inkişafını təmin edir.

 

Bəs övladlarımızın sosial-emosional inkişafını necə dəstəkləyək ? Bunun üçün bəzi öhdəliklərimizi sizinlə bölüşürəm:

 

1. "Birgəliyi” təşviq edən fəaliyyətlər planlaşdırın:

Uğura gedən yolda ilk iş uşaqlarla birgə fəaliyyətlər və əməkdaşlıqlar etməkdir. Əməkdaşlıq, uşaqların xüsusilə gələcək həyatında ehtiyac duyacağı bir bacarıqdır. Bu, həmçinin uşaqlara biri-birilərinə kömək etməyi və birlikdə dayanmağı öyrədir. Bu bacarığı inkişaf etdirən uşaqlar gələcək iş və sosial həyatlarında komanda yoldaşlarından dəstək almağı və verməyi, eyni zamanda komanda şəklində işləməyi daha yaxşı bacarırlar.

Uşaqlarla mütləq həftədə azı 1 dəfə komanda oyunları təşkil edin. Bu cür oyunlar uşaqlara emosiyalarını tənzimləməyə kömək edir.

 

2. Uşağınızın özünütənzimləmə şüurunu inkişaf etdirin:

Uşağınızın özünü tənzimləməsinini dəstəkləyin ki, o, duyğularını, düşüncələrini və davranışlarını müxtəlif mühitlərə uyğunlaşdıra, impulslarını idarə edə və məqsədə doğru davranışını tənzimləyə bilsin. Özünü tənzimləmə bacarığı olan insanlar öz duyğularından xəbərdar olmaqla yanaşı, impuluslarını daha yaxşı idarə etmək qabiliyyətinə malik olurlar.

 

3. Empatiya etməyi öyrədin :

Uşaqlara davranışlarının başqalarına necə təsir etdiyini izah edin. Bunun üçün sözlər yox hərəkətlər ən yaxşı vasitə sayılır. Buna görə də başqalarının hisslərini anlaması üçün nümunələr verin. Məsələn : "Əli çox əsəbi görünür. Ondan soruşsan, bizimlə oynayar?" Bu cür müşahidələr və paylaşımlar başqasının anlamasına çox kömək edəcək. Uşaqlar üçün tövsiyə olunan tərbiyəedici filmlərə baxın. Bu onların emosiyalarını tanımaq qabiliyyətini artıracaq. Film qəhrəmanlarının və obrazlarının timsalında uşaqlar başqaları ilə empatiya qurmaq bacarığı da qazanırlar. Onlar həmçinin bu yolla qəzəb, ağlama, gülmə və sevinmə kimi öz emosional dəyişikliklərini də anlaya biləcəklər. Filmlər seçəndə mütləq ehtiyyatlı olmaq gərəklidir. Şiddət aşılayan, həssas səhnələrlə dolu yaş həddi uyğun olmayan və pis örnək olacaq filmlərin və animasiyaların nümayişindən qacın.

 

5. Uşaqların "münasibət və ünsiyyət bacarıqlarını” dəstəkləyən mühitlər yaradın:

Uşağınızı sağlam münasibətlər qurmağa və davam etdirməyə təşviq edin. Onların salamlamaq, təşəkkür etmək, üzr istəmək, tanış etmək, söhbətə başlamaq və davam etdirmək kimi sosial əlaqələrdə istifadə edə biləcəyi şifahi bacarıqları inkişaf etdirin.

 

6. Övladınıza kitab oxuyun :

Bu mövzu ilə bağlı verilə biləcək ən yaxşı təkliflərdən biri də "kitab oxumaq”dır. Bu, uşağın inkişafı üçün bir çox imkanlar təqdim edən bir fəaliyyətdir.

Kitabı oxuyarkən personajların duyğuları haqqında danışın, uşağınızın hekayə haqqında nə hiss etdiyini tanımasına və adlandırmasına kömək edin.

 

7. Doğru nümunə olun:

Uşaqların həyatda uğurlarını necə artıraq ? Sualına cavabın digər vacib məqamı da uşaqlara nümunə olmaqdır. Valideynlər uşağa öz emosiyalarını göstərsələr, onlara adlar qoysalar və hətta onlara bu emosiyaları tənzimləmək üçün hansı strategiyalardan istifadə etməyi öyrətsələr, uşaqlar oxşar vəziyyətlərdə reaksiya vermənin ən sağlam yolunu öyrənəcəklər.

 

8 Problemi dinləyin, amma həll etməyin:

Dostluq problemlərini sizə danışanda qulaq asın, ancaq o öz problemlərini həll etməlidir, siz yox. Uşaqlarınızı buna həvəsləndirin. Bu onlarda qərar vermək, məsuliyyət və özünə inamı gücləndirəcək

 

9. Qoy dostunu evə gətirsin:

Uşağınızın dostlarını evə gətirməsinə icazə verin. Bu, uşağın yeni dostlar qazanması və dostluq əlaqələrinin inkişafı üçün təsirli bir üsuldur.

Unutmayın ! Uğurlu gələcəyin təməli uşaqlıqda qurulur. Uşaq üçün həyat bir oyundursa bu oyunda qazanılan təcrübə elə həyatın özüdür !

 

Tərlan Telmanqızı
Pedaqoq 
OXŞAR XƏBƏRLƏR
ƏN SON XƏBƏRLƏR
Tanınmış müğənniyə ağır itki
08:15 20.07.2025
Tanınmış müğənniyə ağır itki
Prezident Qlobal Media Forumundan paylaşım etdi - VİDEO
23:54 19.07.2025
Prezident Qlobal Media Forumundan paylaşım etdi - VİDEO
Paolo von Şirak: Azərbaycan inkişaf edən gənc və gələcəyi parlaq ölkədir - VİDEO
23:46 19.07.2025
Paolo von Şirak: Azərbaycan inkişaf edən gənc və gələcəyi parlaq ölkədir - VİDEO
Aİ bu tarixdən benzinlə işləyən avtomobilləri qadağan edəcək
23:37 19.07.2025
Aİ bu tarixdən benzinlə işləyən avtomobilləri qadağan edəcək
Dağıstanda yol qəzasında 18 uşaq yaralanıb
23:21 19.07.2025
Dağıstanda yol qəzasında 18 uşaq yaralanıb
Suriya qüvvələri Əs-Suveydanın şimal və qərbində mövqe tutub
23:06 19.07.2025
Suriya qüvvələri Əs-Suveydanın şimal və qərbində mövqe tutub
Çin Tibetdə dünyanın ən böyük su elektrik stansiyasının tikintisinə başlayıb
22:52 19.07.2025
Çin Tibetdə dünyanın ən böyük su elektrik stansiyasının tikintisinə başlayıb
"Neftçi"nin yeni transfer hədəfi məlum oldu
22:42 19.07.2025
"Neftçi"nin yeni transfer hədəfi məlum oldu
Tramp: "İranın yeni nüvə obyektləri məhv edilə bilər"
22:24 19.07.2025
Tramp: "İranın yeni nüvə obyektləri məhv edilə bilər"
Sumqayıtda tanışını bıçaqlamaqda şübhəli bilinən şəxs saxlanıldı
22:05 19.07.2025
Sumqayıtda tanışını bıçaqlamaqda şübhəli bilinən şəxs saxlanıldı
Prezident: Azərbaycan ilə Ermənistan arasında etimadın zəmanəti beynəlxalq hüquq normaları olmalıdır
21:54 19.07.2025
Prezident: Azərbaycan ilə Ermənistan arasında etimadın zəmanəti beynəlxalq hüquq normaları olmalıdır
Ukrayna Rusiyaya yeni danışıqlar raundu keçirməyi təklif edib
21:43 19.07.2025
Ukrayna Rusiyaya yeni danışıqlar raundu keçirməyi təklif edib
“Azərbaycan mediasının inkişafı məni çox sevindirir” - İlham Əliyev
21:39 19.07.2025
“Azərbaycan mediasının inkişafı məni çox sevindirir” - İlham Əliyev
İlham Əliyev: Fransa ilə Yeni Kaledoniya arasında baş verən hadisə tarixi presedentdir
21:33 19.07.2025
İlham Əliyev: Fransa ilə Yeni Kaledoniya arasında baş verən hadisə tarixi presedentdir
ADSEA jurnalistlərin 150 illik yubiley bayramını təbrik etdi - FOTOLAR
21:27 19.07.2025
ADSEA jurnalistlərin 150 illik yubiley bayramını təbrik etdi - FOTOLAR
Azərbaycan Prezidenti: Artıq cənnətin kiçik bir parçasını öz gözlərimizlə görürük
21:06 19.07.2025
Azərbaycan Prezidenti: Artıq cənnətin kiçik bir parçasını öz gözlərimizlə görürük