Azərbaycan xalqının müasir tarixində elə günlər var ki, həmin günlər milli kimliyimizin, dövlət müstəqilliyimizin və ərazi bütövlüyümüzün simvoluna çevrilmişdir. Bu mənada 17 oktyabr – Füzuli şəhərinin azad olunduğu gün xüsusi yer tutur. Məhz bu tarix Azərbaycan Ordusunun qəhrəmanlığı, Ali Baş Komandanın dəmir iradəsi və xalqımızın birliyinin təntənəsidir. Füzulinin azad edilməsi təkcə hərbi əməliyyat deyil, həm də 30 ilə yaxın davam edən işğalın sonuna doğru açılan qələbə səhifəsi idi. Bu hadisə Azərbaycanın dövlətçilik tarixində dönüş nöqtəsi olmaqla yanaşı, regionun gələcək inkişafına da təkan verdi.
1993-cü ilin avqust ayında Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Füzuli rayonunu işğal etməsi nəticəsində minlərlə dinc sakin doğma yurd-yuvasından didərgin düşdü. Şəhər və kəndlər tamamilə dağıdıldı, mədəni irs nümunələri məhv edildi. Bu illər ərzində Füzuli bir viran yerə çevrilmiş, həyat tam dayanmışdı. Azərbaycan xalqı isə heç zaman bu ədalətsiz işğalla barışmadı. Hər bir vətəndaşın qəlbində "Qarabağ Azərbaycandır!” inamı yaşayırdı. Bu mənəvi möhkəmlik 2020-ci ilin payızında başlanan Vətən müharibəsində öz bariz təzahürünü tapdı.
2020-ci il 27 sentyabrda başlayan Vətən müharibəsi zamanı Azərbaycan Ordusu Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ardıcıl və strateji əməliyyatlar həyata keçirdi. Oktyabrın 17-də Füzuli şəhərinin azad edilməsi hərbi baxımdan mühüm strateji mərhələ idi. Çünki Füzulinin azad olunması ilə Cəbrayıl, Xocavənd və Şuşa istiqamətində əməliyyatların aparılması üçün əlverişli mövqelər təmin edildi. Füzuli uğrunda döyüşlər zamanı Azərbaycan əsgərinin göstərdiyi igidlik, yüksək döyüş ruhu və peşəkarlıq Vətən müharibəsinin simvollarından birinə çevrildi.
Bu əməliyyatın uğuru həm də Azərbaycan hərb tarixində yeni səhifə açdı. Müasir texnologiyalarla təchiz olunmuş ordunun taktiki çevikliyi, yüksək döyüş koordinasiyası və planlı hücum əməliyyatları Füzuli zəfərinin təminatçısı oldu. Azərbaycan xalqı həmin günü sonsuz qürur hissi ilə xatırlayır.
Azadlıqdan sonra qarşıda duran ən mühüm vəzifə – dağıdılmış şəhərin bərpası və yenidən qurulması idi. Prezident cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Füzuli rayonunda genişmiqyaslı bərpa və quruculuq işləri aparılır. "Böyük Qayıdış” proqramı çərçivəsində Füzuli yeni həyat qazanır. Burada beynəlxalq standartlara uyğun infrastruktur yaradılır, yollar, körpülər, sosial obyektlər, məktəblər və xəstəxanalar tikilir.
Xüsusilə Füzuli Beynəlxalq Hava Limanının istifadəyə verilməsi bölgənin iqtisadi, sosial və turizm potensialını artıran mühüm hadisə oldu. Bu hava limanı işğaldan azad olunmuş ərazilərə açılan ilk hava qapısı kimi həm də Azərbaycanın güc və iradə simvoludur. Eyni zamanda, "Ağıllı kənd” və "yaşıl enerji” konsepsiyası əsasında həyata keçirilən layihələr Füzulini müasir və ekoloji baxımdan dayanıqlı şəhərə çevirir.
Füzuli təkcə strateji və iqtisadi əhəmiyyət daşıyan bir bölgə deyil, həm də Azərbaycanın mədəni kimliyinin ayrılmaz parçasıdır. Burada yerləşən tarixi abidələrin bərpası, məscidlərin yenidən tikilməsi, mədəni tədbirlərin təşkili xalqın mənəvi dünyasının bərpasına xidmət edir. Füzulinin azad edilməsi ilə təkcə torpaqlar deyil, həm də xalqın yaddaşı, kimliyi və ruhu azad oldu. Hər il 17 oktyabr tarixinin "Füzuli şəhəri günü” kimi qeyd edilməsi də bu mənəvi yenidən doğuluşun simvoludur.
Füzulinin yenidən qurulması eyni zamanda Cənubi Qafqazda dayanıqlı sülh və əməkdaşlığın bərqərar olunması üçün yeni imkanlar yaradır. Bu ərazilərdə iqtisadi zonaların yaradılması, kənd təsərrüfatı və sənaye layihələrinin icrası, müasir şəhərsalma prinsiplərinin tətbiqi Azərbaycanın gələcəyə yönəlik strateji baxışının tərkib hissəsidir. Dövlətin və vətəndaş cəmiyyətinin bu prosesə birgə qoşulması Füzulinin yaxın illərdə tam bərpa olunacağına inamı artırır.
Füzulinin azad olunması Azərbaycanın müasir tarixində qəhrəmanlıq və qürur salnaməsidir. Bu hadisə dövlətimizin gücünü, xalqın birliyini və ədalətin bərpasını nümayiş etdirdi. Bu gün Füzuli dirçəlir, inkişaf edir və regionda yeni həyat nəfəsi kimi doğulur. 17 oktyabr yalnız bir qələbə tarixi deyil, həm də milli yenilənmə, dövlət iradəsi və xalq birliyinin rəmzidir.
İlham Qayıbzadə,
Veteranlar və Şəhid Ailələri İctimai Birliyinin Binəqədi rayon filialının sədri, 2-ci qrup Qarabağ müharibəsi əlili.
