Prezident İlham Əliyevin İranla bağlı səsləndirdiyi fikirləri bir daha göstərir ki, Xameneinin müşaviri Əli Əkbər Vilayəti Azərbaycanla bağlı fikirlərində səmimi olmayıb. 5 gün öncə Vilayətinin məlum fikirlərinə şərh verərkən bildirmişdim ki, o, əslində Azərbaycanı yumşaq dildə təhdid edir və səmimi deyil. Amma pafosa köklənən bir çox politoloqlar, şərhçilər Vilayətinin söylədiklərini İranın peşmançılığı kimi qələmə verirdilər.
İ.Əliyevin İranla bağlı fikirlərində əsasən iki strateji amilin üzərində daynmaq lazımdır:
Birincisi, İranda yaşayan azərbaycanlıların müdafiəsi dövlət strategiyasına çevrilir. Bu nə deməkdir? Bu günə qədər İranda öz hüquq və azadlıqları uğrunda mübarizə aparıb fars rejiminin repressiyasına məruz qalan azərbaycanlılar bundan sonra kənardan (Azərbaycan Respublikasından) mənəvi, hüquqi və siyasi dəstək alacaqlar. Yəni, onların bu istiqamətdə mücadiləsi təkcə daxili resursları hesabına həyata keçirilməyəcək. İ.Əliyevin "İranda yaşayan azərbaycanlıların müdafiəsi üçün əlimizdən gələni edəcəyik" deməsi cənubi azərbaycanlıların milli oyanışı üçün əsas ideoloji tezisə çevrilməlidir. Orada yaşayan hər bir azərbaycanlı başa düşməlidir ki, başlarına gələcək hər bir hadisədən Azərbaycan xəbərdar olacaq, daha İran istədiyi şəkildə onlarla rəftar edə bilməyəcək. Hər bir cənubi azərbaycanlının həyatı Azərbaycan dövləti üçün həssas hüquqi və siyasi məsələyə çevriləcək. İranın azərbaycanlılara qarşı hər hansı repressiv addımı bütün dünyaya rasist mövqe kimi təqdim olunmalıdır.
İranın cənubi azərbaycanlılara qarşı həyata keçirdiyi repressiyanı, terror siyasətini Fransa da Əlcəzairdə həyata keçirirdi. 132 il Fransa işğalında qalan Əlcəzair xalqı ciddi dəstək aldıqdan sonra - 1962-ci ildə referendum keçirərək azadlığına qovuşmuşdu. İran Azərbaycanlıları mübarizəni konseptuallaşdırmalıdır, belə olacaqsa, bir müddət sonra öz azadlıqlarını tələb etmək üçün referendum da tələb edə biləcəklər. Öz doğma dilində təhsil almaq tələbi kimi referendumun keçirilməsi tələbi də cənubi azərbaycanlılar üçün əsas strateji istiqamət olmalıdır.
İkincisi, İran bu günə qədər Azərbaycana qarşı ədalətli və net mövqedə olmayıb. İran Ermənistana münasibətdə həmişə hüquqi mövqe ifadə edib: "Ermənistanın ərazi bütövlüyü İran üçün qırmızı xəttdir". İran ölkəmizin ərazi bütövlüyü ilə bağlı bu tərzdə bircə cümlə belə işlətməyib və Azərbaycana münasibətini dini terminlərlə bildirib. Bu o deməkdir ki, İran Azərbaycana öz "dini hücrə"si kimi yanaşmaqla, bizə təhqiredici münasibət bəsləyir. Artıq İrana xatırlatmışıq və başa düşür ki, Azərbaycana qarşı yönələn hər hansı addımına adekvat cavab veriləcək. İran Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə olan şübhələrindən xilas olmasa və cənubi azərbaycanlılara qarşı repressiya siyasətindən əl çəkməsə, Azərbaycan Respublikasının stretaji qərarları ilə üz-üzə qalmalı olacaq. Bu qərarlar ABŞ-ın hər hansı inzibati sanksiyaları kimi effektsiz qalmayacaq. Çünki bizim atacağımız addımlar milli və tarixi baza əsasında formalaşacaq və bizim İranda 40 milyonluq resursumuz - milli kimliyimiz var. Əldə olunan nəticə budur ki, İran Azərbaycana qarşı heç vaxt səmimi olmayacaq və planlarımızı da bu istiqaməti əsas tutaraq qurmalıyıq.
Müəllif: Samir Feyruzov
