"Süni intellekt strategiyası sahibkarlara yeni biznes imkanları yaradacaq"

Prezident İlham Əliyev bununla bağlı Sərəncam imzalayıb.

Sərəncamın imzalanmasında məqsəd Azərbaycanda süni intellektin inkişafını sürətləndirmək, bu sahədə tədqiqatların aparılmasını təşviq etmək, süni intellekt üzrə informasiya texnologiyalarının və onların idarə edilməsi mexanizmlərinin təkmilləşdirilməsini, infrastrukturunun əlçatanlığını təmin etmək, habelə ixtisaslı kadr potensialını gücləndirməkdir. 

Xüsusi Rabitə və İnformasiya Təhlükəsizliyi Dövlət Xidməti dövlət orqanlarında (qurumlarında) süni intellektin tətbiq edildiyi sahələrdə informasiya təhlükəsizliyi risklərinin təhlilini həyata keçirəcək, o cümlədən dövlət orqanlarında (qurumlarında) süni intellektlə bağlı informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün zəruri tədbirlər görəcək.

Strategiyada nəzərdə tutulmuş tədbirlərin icrasının monitorinqi və qiymətləndirilməsi Nazirlər Kabinetinin sifarişi əsasında İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzi tərəfindən həyata keçiriləcək.

 

"Prezident İlham Əliyev 2025–2028-ci illər üçün "Azərbaycan Respublikasının Süni İntellekt Strategiyası"nı təsdiqləyib. Bu strategiya, ölkədə süni intellektin inkişafını sürətləndirmək, bu sahədə tədqiqatları təşviq etmək, müasir texnologiyaların tətbiqini genişləndirmək və ixtisaslı kadr potensialını gücləndirmək məqsədini daşıyır. Strategiya çərçivəsində süni intellektin idarə edilməsi, etik qaydaların yaradılması və fərdi məlumatların mühafizəsi kimi məsələlərə xüsusi diqqət yetirilir.

Dünyada bir çox ölkədə artıq süni intellekt strategiyası qəbul edilib. Məsələn, ABŞ, Çin, Avropa İttifaqı və Yaponiya kimi ölkələr süni intellektin inkişafı üçün milli strategiyalar hazırlayıb və bu sahədə böyük investisiyalar həyata keçirir. Bu strategiyalar əsasən texnologiyanın inkişafı, etik qaydaların müəyyən edilməsi və iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində süni intellektin tətbiqini əhatə edir".

"Azərbaycan üçün bu strategiyanın faydaları çoxşaxəlidir. Süni intellektin inkişafı, ölkənin iqtisadiyyatını şaxələndirmək, innovativ texnologiyaların tətbiqini genişləndirmək və rəqabət qabiliyyətini artırmaq üçün mühüm bir addımdır. Bundan əlavə, süni intellektin səhiyyə, təhsil, kənd təsərrüfatı və nəqliyyat kimi sahələrdə tətbiqi, əhalinin həyat keyfiyyətini yüksəltməyə və dövlət idarəçiliyini daha effektiv etməyə imkan yaradacaq".

 

"Hər bir strategiyanın (eləcə də dövlət proqramların) əsas hissəsini tədbirlər planı təşkil edir. Bu planda tədbirlərin daha hədəfyönümlü olduğu üçün tədbir sayı 14-ə bərabərdir. Dövlət qurumları arasında daha çox əsas icraçı funksiya RİİN-a aiddir. Digər əsas icraşılar isə NK, İN və ETN-dir.  Digər icraçı qurumların sayı isə 5-dir. 

Hesab edirəm ki, "digər icraçı” kimi daha bir neçə qurumu əlavə etmək olardı. Məsələn, 8.4.2-ci tədbirdə İKZF-ni əlavə etmək effektivliyi daha da artırmış olardı. Belə ki, 8.4.2-ci tədbir ölkədə süni intellekt texnologiyalarının tətbiqi ilə bağlı sahibkarlıq subyektlərinə güzəştli kreditlərin verilməsi, zəmanət və digər dəstək mexanizmlərinin tətbiq dairəsinin genişləndirilməsinə aiddir.  Hazırda bu fonda sahibkarlığa yönəlik zəmanət mexanizmləri də mövcuddur. Bu strategiya çərçivəsində yeni zəmanət mexanizminin gercəkləşməsində İKZF önəmli rol oynaya bilər".

 

"Ümumilikdə isə bu strategiya sahibkarlar üçün dövlətin sektoral dəstəyi, sahibkarlara yeni biznes imkanları yarada bilər. Ölkə iqtisadiyyat üçün sektorların prioritetləşdirilməsi iqtisadi inkişafı sürətləndirə bilər. Qeyri-iqtisadi sahələr üçün isə effektiv idarəetməyə xidmət etmiş olar.

 

Həmçinin beynəlxalq aləmdə ölkənin nüfuzunu gücləndirilməsinə, məlumat təhlükəsizliyinin təminatına, sözügedən istiqamət üzrə kadr potensialının formalaşmasına və digər istiqamətlərə öz müsbət töhfəsini verə biləcəyini düşünürəm".