"Zəlzələdən anlayışı olmayanlar ağzına gələni danışır, yayır, insanları panikaya salır".
Son zamanlar Azərbaycanda baş verən zəlzələlər əhali arasında təşvişə səbəb olub. Bundan istifadə edən bəzi sosial şəbəkə istifadəçiləri həqiqətə uyğun olmayan informasiyaları tirajlayıb, cəmiyyət arasında panika yaradır, özlərinə reytinq qazanırlar.
Xüsusən də "Youtube"daki bəzi kanallarda və "Tik-Tok" səhifələrində bildirilir ki, Azərbaycanda güclü zəlzələ gözlənilir.
AZXEBER.COM mövzu ilə bağlı Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin baş direktoru Qurban Yetirmişlinin münasibətini öyrənib. Mütəxəssis yayılan informasiyaların tamamilə əsassız olduğunu bildirib:
"Azərbaycanda hər gün xırda təkanlar olur. Bunların içərisində hiss olunanı da ola bilər, hiss olunmayanı da. Ancaq katastrofik (9-10) bal gücündə dağıdıcı, güclü zəlzələ olması ehtimalı yoxdur. Baş verən təkanlar qorxulu bir şey deyil. Azərbaycanda elə bir zona yoxdur ki, orda katastrofik zəlzələ gözlənilsin. Mütəmadi olaraq zəlzələnin analizini Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzi il boyu aparır. Ötən günlərdə rayonlarda 5 bala yaxın zəlzələ oldu. Bir dənə də binada dağıntı baş vermədi".
Qurban Yetirmişli vurğulayıb ki, baş verən təkanlar güclü zəlzələ hesab olunmur:
"Buna da don geyindirməsinlər. Bu haqda yanlış fikirlər yayanların zəlzələ haqqında heç bir məlumatı yoxdur. Zəlzələnin zəif, orta, güclü, hiss olunan, dağıdıcı növləri var. Bu gecə 41-ə yaxın təkan olub, heç biri də hiss olunmayıb. Barbar bağırırlar ki, güclü zəlzələ olacaq. Bağıranlar bu sahənin mütəxəssisləri deyil, bizim təşkilatda elə insanlar çalışmır. Zəlzələnin proqnozu üzrə komissiya var, analizlər aparılır. Şaiələrə inanmayın. Jurnalistlər də bu mövzuda fikir öyrənərkən baxsınlar danışan bu sahənin adamıdır, ya yox!”
Bəs maraqlıdır, sosial şəbəkələrdə zəlzələ ilə əlaqədar yalan məlumat yayanları, təşvişə səbəb olanları hansı cəza gözləyir?
Ümumilikdə bu məsələ İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 388-ci maddəsinə əsasən tənzimlənir.
Belə ki, yayılması qadağan edilən informasiyanın internet-informasiya şəbəkəsində yerləşdirilməsi, bunun qarşısının alınmaması inzibati məsuliyyət yaradır. Bu cür hallar müvafiq olaraq "İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında” Qanunun pozulması deməkdir.
Qeyd edilən inzibati xətalara görə fiziki şəxslər beş yüz manatdan min manatadək, vəzifəli şəxslər min manatdan min beş yüz manatadək məbləğdə cərimə edilirlər. İşin hallarına görə, xətanı törədənin şəxsiyyəti nəzərə alınmaqla, bir ayadək müddətə inzibati həbs tətbiq edilir, hüquqi şəxslər isə min beş yüz manatdan iki min manatadək məbləğdə cərimə edilir.
Şəbnəm Zahir
